غواص یا موجسوار، مسأله این است
تقدیم به 175 غواص شهید
همه نکتهها در تفاوت میان غواص و موجسوار نهفته است. غواص از جنس سکوت است؛ نمایش نمیدهد، و کارش افزودن شناختهاست. دنیای زیر آب را میبیند، گوهرها و زیباییها را میشناسد و گاه چشماندازی از آن اعماق برای سایر آدمیان تصویر میکند. کسی به تماشای غواص ننشسته است، و در تصاویری که از اعماق آب میگیرد، خودش غایب و بینام و نشان است؛ غواص حرکتش نوری است در فضایی که تاریک مینماید.
اما موجسوار همه وجودش نمایش است، تمنای شناخت در کار نیست؛ لذت است، تفنن؛ مرواریدی بیرون نمیآورد؛ همه هنرش برآمدن بر فراز موجهاست؛ چشماندازی از اعماق را تصویر نمیکند، همه وجودش سطحنوردی است؛ خودش سوژه است و هدف دیده شدن؛ بصیرتی نمیافزاید، سکوتی در کار نیست، بر فراز موج عربده میکشد؛ وقتی موجها آرام میگیرند و دریا وقار و متانت دارد، موجسوار تخته موجسواریاش را زیر بغلش میزند و عزا میگیرد؛ صحنه نمایش تعطیل شده است.